Wij is het nieuwe ik
Twintig jaar geleden, ik was net afgestudeerd als bedrijfskundige, kreeg ik van een vriendin een boek in mijn handen gedrukt van de schrijver Neale Donald Walsch. Op de achterkant stond geschreven dat het mijn leven zou veranderen. Heel Amerikaans. Maar eerlijk is eerlijk, het heeft zichzelf waar gemaakt. In ieder geval voor mij. Ik heb het inmiddels tientallen keren gelezen. Iedere vakantie gaat het mee. Eén van de centrale gedachten van het boek ‘Conversations with God’ dat Walsch schreef nadat hij een jaar op straat had geleefd is dat we allen één zijn. Niet alleen wij mensen met elkaar maar wij ook met alle andere levende soorten op aarde. Dat er niet één soort superieur is aan alle anderen maar dat iedere soort zijn waardevolle functie heeft in het geheel. Dat wij als mensen onderdeel van zijn van een ingenieus ontworpen ‘species-system’ waarin alles alles constant beïnvloedt. Ik was meteen gegrepen door het idee. Iets in me zei me dat dat inderdaad zo is. Al moet ik je zeggen dat het nog wel zo’n 15 jaar duurde voordat deze manier van kijken echt natuurlijk voor me werd. Niet meer alleen een prachtige maar ook wat onrealistische gedachte voor tijdens de kerstdagen, maar gewoon een realiteit waar je naar kunt leven.
Een van mijn ervaringen die daaraan heeft bijgedragen was de training die ik in de zomer van 2017 volgde bij voormalig Vicepresident van de Verenigde Staten Al Gore en zijn team. Een paar maanden ervoor had ik een filmpje gezien waarin hij vertelde over zijn Climate Reality Project. Een project dat tot doel heeft om gewone mensen zoals jij en ik (ik ben geen klimaatwetenschapper maar eigenaar van een coachingsbureau) te trainen om mensen in hun eigen ‘community’ diepgaand inzicht te geven over wat er zich op dit moment klimatologisch afspeelt op onze planeet en wat we daaraan kunnen doen. Ik was al een tijd bezig met de vraag ‘Wat kan ik meer doen dan mijn eigen gezin en bedrijf meer en meer duurzaam maken?’ Het filmpje kwam als een geschenk uit de hemel. Nog geen 2 maanden later zou er weer een training zijn. Ik gaf me op, werd geaccepteerd en reisde als enige Nederlander in juni af naar Seattle. Na drie dagen van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat had ik samen met 800 andere mensen van over de hele wereld de presentatie, die Al Gore zelf al jaren geeft, in de vingers.
Wat het meeste indruk op me maakte die dagen was om (stevig wetenschappelijk onderbouwd) te zien hoe ongelooflijk mooi onze wereld in elkaar zit. Alles is heel precies op elkaar afgestemd. Wat er in de lucht gebeurt heeft een directe relatie met wat er in de oceanen gebeurt en met wat er op het land gebeurt. Zo kan één graad verschil in temperatuur enorme gevolgen hebben op allerlei vlakken. Van een flink verhoogde kans op bosbranden bijvoorbeeld tot substantieel lagere opbrengsten van gewassen en van duidelijk meer menselijke agressie tot aan massale sterfte van zeedieren. Om er maar een paar te noemen.
De afgelopen 2,5 jaar heb ik Gores presentaties op veel verschillende plekken gegeven. Op scholen, bij bedrijven, bij verenigingen, voor mijn eigen vrienden en familie. Eén ding is me inmiddels glashelder. Onze klimaatcrisis staat niet op zichzelf. Het is in essentie een spirituele crisis die we ook op allerlei andere manieren tot uiting brengen (van oorlogen tot aan armoede). Een crisis die we voort laten komen uit het idee dat we afgescheiden zijn van elkaar. Dat het ‘ik’ of ‘jij’ is en dat het zolang het ‘ik’ is allemaal goed komt. Als we het aandurven om daar doorheen te kijken, als we het aandurven om van ‘wij’ het nieuwe ‘ik’ te maken, dan maken we alles in no time anders. Niet omdat het moet maar gewoon omdat het beter past bij wie we werkelijk zijn.